پاورپوینت امام باقر علیه السلام و مقابله با نحله های نوظهور

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت امام باقر علیه السلام و مقابله با نحله های نوظهور دارای ۵۶ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت امام باقر علیه السلام و مقابله با نحله های نوظهور،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت امام باقر علیه السلام و مقابله با نحله های نوظهور :

پس از رحلت رسول خداصلی الله علیه وآله شرایط برای نشر احادیث پیامبر گرامی صلی الله علیه وآله فراهم نگشت، بلکه موانعی پدید آمد که امّت اسلامی را از نقل و گردآوری»حدیث« و سیره پیامبر محروم ساخت؛ در حالی که بخش عظیمی از معارف و احکام در سنت رسول خدا نهفته بود و سخنان وی بخشی از وحی الهی را تشکیل می داد و نه تنها به سان قرآن، نافذ و معتبر است و منبع شناخت دین به حساب می آید بلکه فهم بخشی از آیات قرآن در گرو آگاهی از سنن رسول خدا و سخنان وی می باشد و برای همین قرآن مجید می فرماید:

«… ما آتاکمُ الرَّسول فَخُذوهُ و ما نَهاکم عنه فانْتَهوا…»[۱].

…. آن چه پیامبر به شما آموزش می دهد فراگیرید و آن چه از آن بازمی دارد را رها کنید….

قرآن یادآور می شود که پیامبر خدا علاوه بر قرائت قرآن، به تبیین مفاهیم آیات آن نیز مأمور است چنان که می فرماید:

«… و أنزَلْنا إلَیک الذِّکرَ لِتُبَینَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ إلَیهِم و لعلّهم یتفکرون»[۲].

…. قرآن را بر تو فرستادیم تا برای مردم آن چه به سوی آن ها فرود آمده روشن سازی شاید بیندیشند.

بنابراین پیامبر؛ نه تنها مأمور به قرائت آیات قرآن بوده، بلکه به حکم»لِتُبین للنّاس« برای تبیین و توضیح قرآن مأموریت داشته و این توضیحات در ضمن احادیث و سخنان او گنجانیده شده بود. متأسفانه سیاست های خلفا سراسر بر پایه جلوگیری از نشر احادیث بود.

حال انگیزه آن ها چه بوده ما درباره آن گفت وگو نمی کنیم.

طبری می نویسد: هر گاه عمر بن خطاب مأموری را به خارج از مدینه می فرستاد، از جمله سفارش های او این بود که قرآن را از حدیث پیامبرصلی الله علیه وآله جدا سازید و کمتر از محمدصلی الله علیه وآله نقل روایت کنید.[۳]

قرظه بن کعب انصاری می گوید: من مأموریت پیدا کردم که به کوفه بروم. عمر بن خطاب مرا مشایعت کرد و گفت: نمی دانی چرا به مشایعت شما آمدم؟ گفتم: آری، چون ما اصحاب پیامبر هستیم. گفت: نه! علت دیگری دارد. شما سراغ مردمی می روید که صدای قرآن خوانی آن ها به سان زمزمه زنبوران عسل به گوش می رسد. آنان را با نقل حدیث از رسول خدا از خواندن قرآن باز ندارید و از رسول خدا کمتر نقل روایت کنید. این راه را بگیرید و بروید و من کمک شما هستم.[۴]

تاریخ یادآور می شود که گروهی از اصحاب پیامبرصلی الله علیه وآله مانند ابوذر و عبداللَّه بن مسعود و ابوالدرداء مشغول نقل حدیث پیامبر بودند که ناگهان عمر بن خطاب بر آنان عبور کرد. با لحن اعتراض گفت: این چیست که از محمدصلی الله علیه وآله پخش می کنید؟[۵]

ای کاش به همین بسنده کرده بود؛ ولی او گام فراتر نهاد و شنید که در دست مردم نوشته هایی از احادیث رسول خدا هست. گفت: هرکس هر چه از حدیث پیامبر نوشته بیاورد تا من ببینم. همه تصور کردند که می خواهد از روی آن ها نسخه برداری کند و اختلاف آن ها را حل کند. همه هرچه نوشته بودند آوردند و عمر همه را به آتش کشید و گفت: أُمْنِیهٌ کأُمنِیهِ أهل الکتاب: این آرزویی است به سان آرزوی اهل کتاب.[۶]

سیره خلیفه در جلوگیری از نشر حدیث رسول خدا سرمشق خلیفه سوم -عثمان بن عفّان- شد. او هم بالای منبر گفت: هیچ کس حق ندارد حدیثی را نقل کند که در ایام دو خلیفه پیشین شنیده نشده است.[۷] حتی معاویه بن أبی سفیان عمل پیشینیان را سرمشق خود قرار داد و در یکی از سخن رانی های خود گفت: ای مردم! کمتر از رسول خدا نقل حدیث کنید و اگر این کار را می کنید فقط آن چه را در زمان عمر رایج بود، نقل کنید.[۸] پس از درگذشت معاویه، عمال یزید نیز مردم را زا نقل حدیث باز می داشتند. عبیداللَّه بن زیاد، زید بن أرقم را بازخواست کرد و گفت: حق نداری حدیثی از پیامبر نقل کنی.[۹]

این ها نمونه هایی از اقدامات خلفا و امویان در جلوگیری از نقل حدیث رسول خداست که ما از بسیار، به اندکی بسنده کردیم. اگر عمل و رفتار آنان را بر کتاب و سنت عرضه کنیم، همگی محکوم و بی پایه خواهد بود.

بررسی منع کتابت و نقل حدیث

۱- چگونه می توان کتابت حدیث را ممنوع ساخت درحالی که خود پیامبر گرامی در بستر بیماری گفت: کاغذی بیاورید تا من برای شما چیزی بنویسم که گمراه نشوید. هرچند حاضران مجلس از نوشتن آن جلوگیری کردند.[۱۰] اگر کتابت حدیث ممنوع بود، چرا حضرت قلم و کاغذ خواست تا چیزی بنویسد که مردم گمراه نشوند.

۲- چگونه می توان رسول خدا را از نوشتن احادیث و سخنان حکیمانه او بازداشت؟ در حالی که وی با پادشاهان و سیاست مداران و امیران و شیوخ قبایل مکاتبه کرده و مواثیق و پیمان های متعددی نوشته است که شمار آن به سیصد و اندی نامه می رسد. البته پیامبرصلی الله علیه وآله املا می کرد و دیگران می نوشتند.

۳- قرآن می فرماید: اگر مسلمانی به کسی وام داد، حتماً آن را بنویسید: «یا أیها الّذین آمنوا إذا تَداینْتُم بِدینٍ إلی أجلٍ مسَمّی فَاکتُبوُهُ…»[۱۱]: ای افراد باایمان! اگر به کسی وام دادید، آن را بنویسید…. در آیه دیگر می فرماید:»… و لا تسئموا أن تکتبوه صغیراً أو کبیراً إلی أجله…»[۱۲]: از این که ریز و درشت وام را بنویسید دلگیر مشوید.

آیا حدیث رسول خدا -که سعادت انسان ها در دو جهان وابسته به عمل به آن هاست-، به اندازه وامی نمی ارزد که امر به نوشتن آن شده است؟

در هر حال، این بخشنامه تا سال ۱۴۳ به قوت خود باقی بود. حتی در آغاز قرن دوم، عمر بن عبدالعزیز به عالم مدینه نوشت که حدیث رسول خدا را بنویسد. عالم مدینه که ابوبکر بن حزم بود، نتوانست فرمان خلیفه را اجرا کند[۱۳] زیرا این مسأله به اندازه ای در دل مردم جای گرفته بود که به این زودی قابل تغییر نبود؛ فقط در سال ۱۴۳ به فرمان منصور دوانیقی توانستند گردآوری حدیث رسول خدا را آغاز کنند.

سیوطی در تاریخ الخلفا می نویسد: ابن جریح در مکه و مالک در مدینه، اوزاعی در شام، ابن ابی عروبه و حماد بن سلمه در بصره، معمّر در یمن و سفیان ثوری در کوفه دست به نگارش حدیث زدند و سد منع شکسته شد و مکتب حدیث نگاری و نقل حدیث رونق یافت.[۱۴]

مبارزه عملی امام با بخشنامه

در چنین زمان اختناق، امام باقرعلیه السلام خدمت بزرگی به جهان اسلام کرد و آن، نقل احادیث رسول خدا و پخش آن ها در میان مردم بود. امام علیه السلام در محیطی زندگی می کرد که حدیث رسول خدا به دست مردم به فراموشی سپرده شده بود و کم کم قول خلیفه دوم در محضر پیامبرصلی الله علیه وآله که گفت: حسبُنا کتاب اللَّه در حال عملی شدن بود. امام باقرعلیه السلام مسجد رسول خدا را مرکز تعلیم خود قرار داد و از آن دانشگاهی بزرگ ساخت. تعداد شاگردان آن حضرت طبق رجال شیخ طوسی ۴۳۲ نفر بود که در میان آنان شخصیت های بزرگی مانند زراره و محمد بن مسلم به چشم می خوردند و محدّثان بزرگی مانند سعید بن مسیب (م ۹۴) عروه بن زبیر (م ۹۶) خارجه بن زید بن ثابت (م ۹۹) سفیان بن عینیه و محمد بن شهاب ازهری از وجود او بهره می گرفتند.

چگونه می توان کتابت حدیث را ممنوع ساخت درحالی که خود پیامبر گرامی در بستر بیماری گفت: کاغذی بیاورید تا من برای شما چیزی بنویسم که گمراه نشوید. هرچند حاضران مجلس از نوشتن آن جلوگیری کردند

عبداللَّه بن عطا می گوید: دانشمندان را در هیج مجلسی کوچک تر از آن ندیدم که در مجلس محمد بن علی باقر دیدم.[۱۵] اگر شیخ طوسی تعداد شاگردان او را به ۴۳۲ رسانیده است، ولی در میان آنان محدثان معروفی مانند اوزاعی (م۱۵۱) اعمش )م ۱۴۴) ابن جریح (م۱۵۰)، حجاج بن أرطاه، ربیعه الرأی و عمرو بن دینار (م۲۰۶) دیده می شوند. البته دانشگاهی که امام باقرعلیه السلام پی ریزی کرد، فرزند بزرگوارش امام صادق علیه السلام وارث آن شد و همین خدمت عظیم سازنده را ادامه داد.

مقابله با نحله های نوظهور

عصر امام صادق علیه السلام عصر ظهور نحله ها و مکتب های مختلف کلامی و فقهی بود که یکی از آثار و پیامدهای جلوگیری از نشر احادیث رسول خدا به شمار می روند.

۱- ظهور خوارج به صورت یک نحله کلامی که همه مسلمانان را تکفیر کرده و مرتکب کبیره را کافر می دانستند در عین حال تحت عنوان جهاد، به ترور و کشتن افراد می پرداختند. به عنوان نمونه، نافع بن أزرق از سران خوارج در برابر امام باقرعلیه السلام نشست و گفت اگر به این شورشیان بگویی چرا از علی جدا شدید در حالی که در پیشاپیش او جهاد کردید و او را کمک کردید، آنان پاسخ می دهند که علی علیه السلام در دین خدا، بشری را داور ساخت. امام به او فرمود: به آنان بگو: خدا در شریعت پیامبر خود آن گاه که اختلافی بین زن و شوهر پدید آید، دو نفر را داور ساخته و فرموده:…. فَابْعَثوا حَکماً مِن أهلِهِ و حَکماً مِن أهلِها أن یریدا إصلاحاً یوَفِّق اللَّه بینهما…)[۱۶]… داوری از خانواده مرد و داوری از خانواده زن بفرستید. اگر آن دو بخواهند با هم سازش